توصیف-تحلیل-سوره فلق

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی محمد و آل محمد

مقدمه

تدبر به معنای توجه به عاقبت است و تدبر در قرآن به معنای  توجه به غرض هدایتی کلمات، آیات و سوره های قرآن از فهم تا عمل است.

عاقبت اندیشی     - عاقبت سنجی       -    عاقبت شناسی  -       عاقبت نگری     -    عاقبت گرایی

مقام معظم رهبری(مدظله العالی):

((قرآن دریایی ست عمیق، گسترده و پربار. انس با قرآن و تمسک به قرآن و عترت موجب رحمت الهی و شادابی حرکت اسلامی است.))

تحلیل

تقسم بندی سوره به این صورت است که آیه اول بخش اول سوره و باقی آیات در جواب آیه اول هستند که بخش دوم سوره محسوب میشود.

فلق به معنی تغیی از وضعیت قبل به وضعیت جدید. این تغییر میتواند به دو شکل صورت گیرد که به اختصار آنها را بررسی میکنیم:

تغییر  بد:

طبق آیه اول سوره فلق که خداوند به پیامبر(ص) میفرمایند: بگو پناه میبرم به پروردگار فلق((سپیده صبح)). چه زمانی یک تغییر ممکن است بد باشد؟ زمانی که پناهگاه ما از همه شرها کسی غیر از خدا باشد.

تغییر خوب:

بر خلاف تغییر بد میباشد که یعنی پناهگاه ما از اشرار خداوند یکتا باشد.

کشور ما ایران، به دو قسمت قبل از انقلاب و بعد از انقلاب تقسیم میشود، دوران قبل از انقلاب به زمانی تعلق داشت که پادشاهان به مردم ظلم و ستم میکردند و کشور ما نیاز به یک فلق داشت. حال باید کسی این فلق را صورت میداد که تکیه گاه و پشتیبانش کسی جزء خداوند نباشد و آن فرد کسی نبود جزء امام خمینی(ره). او با پناه بردن به پرورودگار فلق توانست رهبر یک ملت ظلم دیده شود و آن ملت را به اوج قدرت و شکوه برساند.

حال خداوند به پیامبر(ص) میفرمایند از همه شرها به من پناه ببر که این شرها عبارتند از:

-  خلق:

هرمخلوقی که خداوند آفریده است ابتدا پاک و روحش بی آلایش است، ولی توسط خود فرد است که برای اطرافیانش خیر و یا شر باشد که قرآن به ما تذکر داده که از شر چنین افرادی به خداوند پناه ببریم.

- غاسق:

به معنی ظلمتی که به محیط فرومی آید و بر آن مسلط میشود و ((وقب)) به معنی داخل شدن و تسلط است. غاسق همان گناهی است که گنهکار انجام میدهد و در ریشه و ذاتش فرو میرود که همان ((وقب)) میباشد، در این زمان است که به انسان لطمه میزند و خداوند به پیامبر(ص) میفرماید که از شر گناهی که بر تو تسلط یابد به خداوند پناه ببر.

- نفاثات:

به معنی دمندگان و در آیه 4 سوره فلق میخوانیم، از شر دمندگان در گره ها(عقد) به خداوند پناه ببر و از آنجا که نفاثات نشانه جمع مونث است، در بعضی تفاسیر به زنان جادوگر نسبت داده شده که در گره ها میدمند و از حل شدن این مشکل ها جلوگیری میکردند. 

- حسد:

فردی که حسادت میکند دارای کمبودهایی است که به جای آنکه نسبت به فردی حسادت کند باید این کمبودهایش را رفع کند. حسادت مقابل مودت و دوستی است و باعث میشود دوستی ها سست تر شود و فردی که مورد حسادت قرار میگیرد به نظر من کاری به جزء پناه بردن به خداوند پیدا نمیکند.

محتوای کلی سوره فلق این است که در این سوره به پیامبر(ص) دستور داده شده که از همه شرها به خداوند پناه برد.

غرض اصلی سوره همان واژه ((فلق)) است که باعث تغییر وضعیت یک فرد میشود.

و در آخر نکته طهارتی سوره همان ((ایمان به غیب)) است که وسیله پناه بردن به خداوند از تمامی شرها میباشد.

((و من الله التوفیق))

مبین رستمی